PHARE / Fundusze UE / Euroregion Karpacki

PHARE

Fundusz Małych Projektów

Krótka charakterystyka FMP i Schematu Wsparcia (EDIS)

Fundusz Małych Projektów został zapoczątkowany w ramach Programu Współpracy Przygranicznej Polska – Niemcy Phare 1995. Początkowo Fundusz ten obejmował swoim działaniem cztery Euroregiony na granicy polsko – niemieckiej. Jednak w ciągu kilku kolejnych lat dzięki utworzeniu przez Komisję Europejską nowych programów Fundusz objął swoim zasięgiem Euroregiony na wszystkich granicach Polski. Charakter i wysokość dofinansowania projektów zależała m.in. od położenia euroregionu. Niektóre euroregiony z racji swojego położenia korzystają z dwóch programów np. Euroregion Pomerania zarówno z programu Niemieckiego, jak i Programu w Regionie Morza Bałtyckiego. Podobnie z dwóch programów korzysta Euroregion Bałtyk, Niemen, Karpacki i Nysa.

Zgodnie ze wskazówkami Komisji Europejskiej środki FMP są przeznaczone głównie na tworzenie „transgranicznych więzi i połączeń o charakterze międzyludzkim”. Unijna dotacja przeznaczona jest na projekty, których wartość nie przekracza 50 000 EUR dofinansowania i które związane są z organizacją seminariów, warsztatów, szkoleń, w tym językowych, tworzeniem transgranicznych instytucji społecznych i gospodarczych, wspieraniem wymiany młodzieży, rozwojem turystyki. FMP dofinansowuje przedsięwzięcia wynikające ze współpracy jednostek samorządowych i organizacji non profit z partnerami po drugiej stronie granicy. Wszystkie przedsięwzięcia realizowane ze środków Funduszu muszą być zgodne z ogólnymi zasadami programu Phare CBC oraz Wytycznymi Funduszu. Szczególnie ważny jest efekt transgraniczny realizowanych projektów. Dzięki przedsięwzięciom finansowanym ze środków Funduszu ludzie po obu stronach granicy mają okazję się spotkać, wymienić doświadczenia i budować pozytywne stosunki.

CELE FMP:

wymiana kulturalna
rozwój demokracji lokalnej
rozwój zasobów ludzkich
transgraniczne studia i koncepcje rozwojowe
rozwój gospodarczy i turystyki obszarów przygranicznych

Schemat wsparcia ma charakter pośredni między dużymi projektami inwestycyjnymi a Funduszem Małych Projektów obejmującym „miękkie”, nieinfrastrukturalne przedsięwzięcia. Część projektów w ramach Schematu Wsparcia ma charakter inwestycyjny i jest nadzorowana przez Zespół Ochrony Środowiska, natomiast pozostała część to projekty instytucjonalne o charakterze „miękkim”, realizowane przez Zespół ds. Rozwoju Regionalnego. Wartość dofinansowania poszczególnych projektów wynosi od 50 000 do 300 000 EUR. Obecnie w edycji 2002 i 2003 Schemat Wsparcia jest realizowany jedynie w Regionie Morza Bałtyckiego.

Schemat Wsparcia wpisuje się w następujące cele programu (zgodnie ze Wspólnym Dokumentem Programowym (JPD)):

Cele ogólne:

promocja tworzenia oraz rozwoju nowych sieci współpracy; wsparcie istniejących już sieci współpracy po obu stronach granicy. Utworzenie powiązań pomiędzy powyższymi sieciami oraz sieciami wspólnotowymi w celu poprawy standardów życia, przeciwdziałania problemom związanych z rozwojem regionów przygranicznych Europy Środkowej i Wschodniej, gwarantując tym samym zrównoważony rozwój oraz integrację Europy
wsparcie działań, które mają wpływ na spójność społeczno-gospodarczą w regionach przygranicznych Europy Środkowej i Wschodniej, czyniąc tym samym bardziej efektywnym proces przygotowań państw kandydujących do wstąpienia do Unii Europejskiej.

Cele bezpośrednie:

zachęcenie do intensyfikacji współpracy transgranicznej jako mechanizmu służącego maksymalizacji potencjału wzrostu gospodarczego w regionach przygranicznych Europy Środkowej i Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem Regionu Morza Bałtyckiego
wsparcie wspólnych procesów planowania oraz budowy instytucji struktur współpracy transgranicznej, międzyregionalnej oraz trans-narodowej w regionach przygranicznych
ochrona oraz poprawa stanu środowiska, wydajności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii, szczególnie tych, które posiadają wpływ na lokalne warunki życia, rozwój rekreacji oraz przedsiębiorczości; redukcja poziomu zanieczyszczenia środowiska, szczególnie w odniesieniu do Morza Bałtyckiego oraz zbiorników wodnych o charakterze transgranicznym
poprawa komunikacji, połączeń transportowych i infrastrukturalnych w obrębie regionów przygranicznych oraz ich powiązań z sieciami transeuropejskimi
wsparcie sektora produkcyjnego, szczególnie małych i średnich przedsiębiorstw, poprzez tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi przedsiębiorczości; usuwanie przeszkód dla współpracy handlowej w Regionie Morza Bałtyckiego
zwiększenie wydajności zasobów ludzkich w regionach przygranicznych poprzez umożliwienie współpracy w dziedzinie badań, rozwoju technologicznego oraz edukacji.